Option Trading in Gujarati

શું તમે પોતાના પોર્ટફોલિયોમાં સ્ટોક, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અથવા બોન્ડથી આગળ વધવા માંગો છો? તો ઓપ્શન ટ્રેડિંગ એક સારો વિકલ્પ છે. આજે આ લેખમાં જાણીશું કે ઓપ્શન ટ્રેડિંગ (Option Trading in Gujarati) શું હોય છે અને તેને કઈ રીતે કરવામાં આવે છે?

ડેરિવેટિવ્સ ટ્રેડિંગમાં (Derivatives trading) ઓપ્શન તમને વિવિધ (Diversification) વિકલ્પો મળે છે. ઓપ્શનમાં જોખમનું પ્રમાણ વધુ હોવાથી તેમાં રિટર્ન અને પ્રોફિટ પણ એ જ રીતે મળતું હોય છે. 

શરૂઆત કરનાર માટે ઓપ્શન ટ્રેડિંગ થોડું મુશ્કેલભર્યું હોય શકે છે પરંતુ હકીકત તો એ છે કે ઓપ્શન એવું ટ્રેડિંગ છે જેને કોઈ પણ સાચી માહિતી સાથે જરૂરી જાણકારીથી સરળતાથી શીખીને ટ્રેડિંગ કરી શકે છે. 

ભારતમાં ઓપ્શન ટ્રેડિંગ સૌથી વધુ કરવામાં આવે છે કારણ કે ઓપ્શન ટ્રેડિંગ કરવાના અનેક ફાયદાઓ હોય છે જેને આપણે આગળ સમજીશું. પહેલાં આપણે એ સમજીશું કે ઓપ્શન ટ્રેડિંગ શું છે? અને ઓપ્શન ટ્રેડિંગ કંઈ રીતે કામ કરે છે? 

ઓપ્શન ટ્રેડિંગ શું છે?

ઓપ્શન ટ્રેડિંગ એક એવો કોન્ટ્રાક્ટ છે જે તમને કોઈ ચોક્કસ તારીખ પર એક ખાસ કિંમત પર સિક્યોરિટીનું ખરીદ–વેચાણ કરવાનો અધિકાર આપે છે પરંતુ તેની જવાબદારી નથી આપતું. 

સરળ ભાષામાં સમજીએ તો ઓપ્શન એક એવો કોન્ટ્રાક્ટ છે જે તમારી પાસે અંતર્ગત અસ્ક્યામતો (Underlying Asset)ને ટ્રેડ કરવાનો અધિકાર હોય છે પરંતુ તમે તેનાથી બંધાયેલા નથી હોતા. જો તમે એવું કરવાનો નિર્ણય લો છો તો તેને ઓપ્શનનો પ્રયોગ કહેવાય છે. 

હવે માર્કેટને predict કરવું મુશ્કેલ છે અને ક્યારેક તો તે અશક્ય છે પરંતુ ઓપ્શન ટ્રેડિંગ આવતાં expiry પર trade કરવાનો અધિકાર આપે છે તો શું ઓપ્શન ટ્રેડિંગ જુગાર છે? 

કારણ કે તેમાં predict કર્યા વગર ટ્રેડર trade position લે છે. વાત સંપૂર્ણ રીતે ખોટી નથી પરંતુ option trading અમુક facts પર આધારિત છે અને એટલે તે જુગારથી અલગ હોય છે. 

Call and Put Option in Gujarati

ઓપ્શન ટ્રેડિંગમાં તમે કોઈ પણ સિક્યુરિટી, ઇન્ડેક્સ અથવા સ્ટોકમાં ટ્રેડ કરી શકો છો. અહીં તમે સ્ટોકને લઈને બુલીશ અથવા બેયરિશના આધાર પર તમે ઓપ્શનમાં ટ્રેડ કરીને સિક્યુરિટીને સ્ટ્રાઈક પ્રાઈસ પર ખરીદ–વેચાણ કરવાનો અધિકાર પ્રાપ્ત કરી શકો છો. 

હવે તમે અહીં ઓપ્શનને કઈ માનસિકતા અથવા ટ્રેંડના આધાર પર ટ્રેડ કરી રહ્યા છો તેને અનુસાર બે પ્રકારના ઓપ્શન કોન્ટ્રાકટ હોય છે. 

• કૉલ ઓપ્શન 
• પુટ ઓપ્શન 

કૉલ ઓપ્શન 

એક કૉલ ઓપ્શન તમને એક નિશ્ચિત સમયગાળામાં ચોક્કસ કિંમત પર કોઈ પણ એક સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સને ખરિદવાનો અધિકાર આપે છે પરંતુ જવાબદારી આપતો નથી. અહીં ઓપ્શન ખરીદવા માટે તમારે અમુક કિંમત ચૂકવવી પડે છે જેને પ્રીમિયમ કહેવામાં આવે છે. 

કૉલ ઓપ્શનનો પ્રયોગ કરવાની છેલ્લી તારીખને સમાપ્તિ તારીખ કહેવામાં આવે છે. 

સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો જો તમને લાગે કે કોઈ સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સની પ્રાઈસ વધવાની છે ત્યારે તમે તેનો કૉલ ઓપ્શન ખરીદી શકો છો. જેમાં તમે ઓછી કેપિટલ સાથે સારો ફાયદો મેળવી શકો છો. 

પુટ ઓપ્શન 

એક પુટ ઓપ્શન, કૉલ ઓપ્શનથી વિપરીત હોય છે. એક કોઈ પણ સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સને ખરિદવાના અધિકારના બદલે એક પુટ ઓપ્શન તમને એક નિર્ધારિત સ્ટ્રાઈક મૂલ્ય પર વેચવાનો અધિકાર આપે છે. 

સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, જો તમને લાગે કે કોઈ સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સની પ્રાઈસ ઘટવાની છેતો તમે તેનો પુટ ઓપ્શન ખરિદી શકો છો, જેમાં તમે ઓછી કેપિટલ સાથે સારો ફાયદો મેળવી શકો છો. 

હવે આ તો હતાં ઓપ્શનના પ્રકાર, હવે વાત કરીએ કે તમે ઓપ્શનમાં કઈ રીતે ટ્રેડ કરી શકો છો. 

How to do Option Trading in Gujarati?

ઓક્શન ટ્રેડિંગ એક એવી વસ્તુ છે જે તમે એક ઓનલાઇન બ્રોકરેજ ખાતાના માધ્યમથી કરી શકો છો. જે સ્વ–નિર્દેશિત ટ્રેડિંગ કરવાની મંજૂરી આપે છે. 

તો ઓપ્શન ટ્રેડિંગ કરવા માટે સૌથી પહેલા તમારે એક ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ ખોલવું પડશે. ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ ખોલ્યા પછી તમે સ્ટોક બ્રોકર દ્વારા આપવામાં આવેલા ટ્રેડિંગ એપનો ઉપયોગ કરીને ઓપ્શનમાં ટ્રેડ કરી શકો છો.

ઓપ્શન ટ્રેડિંગ કરવા માટે અમુક વ્યાખ્યાઓ છે જેના વિશે જાણકારી હોવી જરૂરી છે: 

• સ્ટોક સિંબલ :- સ્ટોક સિંબલ એટલે એક ઓપ્શન કોન્ટ્રાકટ સાથે સંકળાયેલી કોઈ પણ સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સની ઓળખ કરવા માટે શું ઉપયોગમાં લેવું જોઈએ. જેમકે –  Nifty 22000 CE
• સમાપ્તિ તારીખ :- આ એ તારીખ છે જ્યારે ઓપ્શન કોન્ટ્રાકટ સમાપ્ત થઈ જશે એટલે કે તેની એક્સપાઈરી ડેટ. 
• સ્ટાઈક મૂલ્ય :- આ એ મૂલ્ય છે જેના પર તમે ઓપ્શનનો પ્રયોગ કરવા માટે સક્ષમ હોવા છો.
• પ્રીમિયમ :- ઓપ્શનના કોન્ટ્રાકટને ખરિદ કિંમતને પ્રીમિયમ કહે છે. 

આ તમામ ઘટકોની માહિતી તમને ઓપ્શન ચેઈન (What is Option Chain in Gujarati)માં મળી જશે. હવે જે રીતે અમે તમને જણાવ્યું કે ઓપ્શન બે પ્રકારના હોય છે તો આવો જાણીએ કે પુટ અને કૉલ ઓપ્શનમાં ટ્રેડ કંઈ રીતે કરી શકાય. 

પુટ ઓપ્શન ટ્રેડ કેવી રીતે કરીએ? 

જ્યારે તમે એક પુટ ઓપ્શન ખરીદો છો, તો તમે એક કોન્ટ્રાકટ ખરીદી રહ્યા છો જે તમને એક નિશ્ચિત મૂલ્ય પર એક નિશ્ચિત સમાપ્તિ તારીખ સુધી સિક્યોરિટીને વેચવાનો વિકલ્પ આપે છે ‌ એક પુટ ખરિદતા પહેલાં, અમુક બાબતો ધ્યાનમાં રાખવી જોઈએ:

• તમે કેટલાં લોટમાં ટ્રેડ કરવા માંગો છો? 
• તમે ક્યાં પ્રકારની એક્સપાઈરી માટે ટ્રેડ કરવા માંગો છો? 
• તમે મહત્તમ કેટલું જોખમ લઈ શકો છો? 
• શું માર્કેટમાં વધુ Volatility છે? 

પુટ ઓપ્શનની ખરીદીને એ રીતે આંકી શકીએ કે જો તમને એવું લાગે કે કોઈ સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સની કિંમત સમાપ્તિ તારીખ પહેલાં ઘટવાની છે તો ત્યાં તમે ઘટી રહેલી કિંમત પર પ્રોફિટ કમાવવા માટે તમે પુટ ઓપ્શન ખરિદી શકો છો.

જો તમે એક સ્ટ્રાઈક પ્રાઈસ પર પુટ ઓપ્શન ખરીદો છો, તો જેમ–જેમ તે અસેટની કિંમત ઘટે છે, તેમ તેમ તમને ફાયદો થશે. 

ઉદાહરણ તરીકે, માની લો કે તમે એબીસી કંપનીના 100 શેર માટે 50 રૂપિયા પ્રતિ શેર પર પુટ ઓપ્શન ખરીદો છો. ઓપ્શનની સમાપ્તિ તારીખ પહેલાં સ્ટોકની કિંમત ઘટીને 25 રૂપિયા પ્રતિ શેર થઈ જાય છે. 

જો તમે તમારા ઓપ્શનનો પ્રયોગ કરવા માંગો છો, ત્યારે પણ તમને સ્ટોકના 100 શેરોને 50 પ્રતિ શેરની ઊંચી કિંમત પર વેચવાનો અધિકાર મળે છે. 

કૉલ ઓપ્શનમાં ટ્રેડ કઈ રીતે કરી શકાય? 

કૉલ ઓપ્શન ખરીદવાનો અર્થ એ છે કે તમે એક નિશ્ચિત સમાપ્તિ તારીખ સુધી કોઈ વિશેષ સ્ટોક અથવા સંપતિને ખરીદવા માટે એક કોન્ટ્રાકટની ખરીદી કરી રહ્યા છો.

કૉલ ઓપ્શનની ખરીદી સમયે એવાં જ તમામ ઘટકો પર વિચાર કરવો મહત્ત્વપૂર્ણ છે જેનો વિચાર તમે પુટ ઓપ્શન ખરીદતી સમયે કરવાના હોય. 

કૉલ ઓપ્શન ખરીદની સમજ ત્યારે આવે છે જ્યારે તમને લાગે કે કોઈ સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સની કિંમત સમાપ્તિ તારીખ પહેલાં વધવાની છે. 

ઉદાહરણ તરીકે, માની લો કે તમે એબીસી કંપનીના 100 શેર માટે 50 રૂપિયા દિઠ કૉલ ઓપ્શન ખરીદો છો અને ઓપ્શનની સમાપ્તિ તારીખ પહેલાં જ સ્ટોકની કિંમત વધીને 75 રૂપિયા શેર દિઠ થઈ જાય છે.

જો તમે તમારા ઓપ્શનનો ઉપયોગ કરવા ઈચ્છતા હોય, ત્યારે પણ તમે સ્ટોકના 100 શેરોને શેર દિઠ 75 રૂપિયાની ઉચ્ચ કિંમત પર વેચી શકો છો.

ઓપ્શનની કિંમત કઈ રીતે નક્કી કરવામાં આવે છે? 

ઓપ્શનની કિંમત નક્કી કરવાની ગણતરી અલગ–અલગ મોડલોનો ઉપયોગ કરીને કરી શકાય છે. પરંતુ તેના મૂળમાં ઓપ્શન ટ્રેડિંગની કિંમત બે ચીજો પર આધાર રાખે છે. 

• આંતરિક મૂલ્ય (Intrinsic Value)
• સમય મૂલ્ય (Time Value) 

આ બંનેની વેલ્યુ માટે શેર માર્કેટના ગણિતની જાણકારી હોવી જરૂરી છે. એક ઓપ્શનના આંતરિક મૂલ્યની ગણતરી, સ્ટ્રાઈક મૂલ્ય અને સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સની વર્તમાન કિંમત વચ્ચેના અંતર ઉપર આધારિત હોય છે.

આ વેલ્યુ તમને એ બતાવે છે કે જો તમે પણ આ ઓપ્શનમાં ટ્રેડ કરો છો તો તમને કેટલો પ્રોફિટ થઈ શકે છે. 

બીજી બાજુ છે સમય મૂલ્ય, જેનો ઉપયોગ એ માપવા માટે થાય છે કે સમાપ્તિ તારીખ સુધીમાં અસ્થિરતા (Volatility) કોઈ સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સની કિંમતને કેવી રીતે પ્રભાવિત કરી શકે છે.

ઓપ્શન ટ્રેડિંગમાં દર બીજે દિવસે ટાઈમ વેલ્યુમાં ઘટાડો થતો રહે છે, જેને ટાઈમ ડીકે (Time Decay in Option Trading in Gujarati) કહેવામાં આવે છે. 

હવે જે રીતે ઓપ્શન કોન્ટ્રાકટમાં અંડરલાઈંગ એસેટનું સેટલમેન્ટ ભવિષ્યમાં નિર્ધારિત સમયમાં કરવામાં આવે છે તો અહીં ઈમ્પ્લોઈડ વોલૈટિલિટી (IV in Option Chain in Gujarati) ની મદદથી પ્રીમિયમની વેલ્યુમાં આવેલાં બદલાવ, રિસ્ક અને રિટર્નની જાણકારી પ્રાપ્ત કરી શકાય છે. 

IVની વેલ્યુ જેટલી વધારે હોય છે ઓપ્શન પ્રીમિયમની કિંમત એટલી જ વધારે હોય છે. 

સ્ટોક મૂલ્ય, સ્ટ્રાઈક મૂલ્ય અને સમાપ્તિ તારીખ દરેક ઓપ્શન મૂલ્ય નિર્ધારણ કરવા માટેના પરિબળો હોય શકે છે. સ્ટોક મૂલ્ય અને સ્ટ્રાઈક મૂલ્ય આંતરિક મૂલ્યને પ્રભાવિત કરે છે, જ્યારે સમાપ્તિ તારીખ સમય મૂલ્યને પ્રભાવિત કરી શકે છે. 

Option Trading Strategies in Gujarati

એક વખત જ્યારે તમે ઓપ્શન ટ્રેડિંગની મૂળભૂત જાણકારી હાંસલ કરી લો છો, એ પછી તમને ઓપ્શન ટ્રેડિંગની રણનીતિઓમાં પણ રૂચિ જાગૃત થાય તેવી શક્યતા છે. 

જ રીતે તમે ઓપ્શન ટ્રેડિંગ સાથે વધુ સહજ થઈ જાઓ છો એ પછી તમારા ટ્રેડિંગના પ્રયાસોમાં નિમ્નલિખિતમાંથી કોઈ ચોક્કસ રણનીતિનો સમાવેશ કરી શકાય છે. 

1. કવર્ડ કોલ્સ

એક કવર કરવામાં આવેલી કોલ રણનીતિના બે ભાગ હોય છે: તમે કોઈ સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સના ઓપ્શનની ખરિદી કરો છો. પછી તમે એ જ સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સના કોલ ઓપ્શનને વેચો છો.

જ્યાં સુધી સ્ટોક સ્ટ્રાઈક મૂલ્યથી ઉપર નથી જતો, ત્યાં સુધી તમે તમારી સંપત્તિ માટે કોલ ઓપ્શન વેંચીને લાભ પ્રાપ્ત કરી શકો છો. 

2. લોંગ સ્ટ્રૈડલ

લોંગ સ્ટ્રૈડલ બનાવવા માટે એક જ સ્ટ્રાઈક મૂલ્ય અને એક જ સમયમાં સમાપ્તિ તારીખ સાથે કોલ અને પુટ ઓપ્શનની ખરિદી શામેલ છે.

ઓપ્શન ટ્રેડિંગમાં લોંગ સ્ટ્રૈડલ સૌથી વધુ ઉપયોગમાં લેવામાં આવનારી સ્ટ્રેટેજીમાંની એક છે જો કોઈ ટ્રેડર એ અંદાજો લગાવી ન શકે કે માર્કેટ કંઈ દિશામાં જઈ રહ્યું છે ત્યારે એ સ્થિતિમાં લોંગ સ્ટ્રૈડલ બની શકે છે, પછી માર્કેટ જે કોઈ પણ દિશામાં ઝડપથી આગળ વધશે તેમ તેમને વધુને વધુ ફાયદો થશે. 

3. લોંગ સ્ટ્રૈંગલ

લોંગ સ્ટ્રૈંગલ પણ ઓપ્શન ટ્રેડિંગમાં સૌથી વધુ ઉપયોગમાં લેવામાં આવતી સ્ટ્રેટેજમાંની એક છે. એક લોંગ સ્ટ્રૈંગલ રણનીતિમાં એક જ સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સ માટે બે અલગ–અલગ સ્ટ્રાઈક મૂલ્ય અને એક જ સમયમાં સમાપ્તિ તારીખ સાથે કોલ અને પુટ ઓપ્શનની ખરિદી શામેલ છે.

આ રણનીતિનો ઉપયોગ ત્યારે કરવામાં આવે છે જ્યારે કોઈ ટ્રેડર અનિશ્ચિત હોય કે હવે સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સની કિંમત કઈ દિશામાં આગળ જવાની સંભાવના છે.

લોંગ સ્ટ્રૈંગલ અને લોંગ સ્ટ્રૈડલ બંને એક સમાન જ છે પરંતુ તેની વચ્ચે માત્ર થોડો અંતર છે અને એ છે કે – એક સ્ટ્રેડલમાં આપણે એટીએમ સ્ટ્રાઈક પ્રાઈસના કોલ અને પુટ ઓપ્શન ખરીદવાના હોય છે જ્યારે સ્ટ્રૈંગલમાં ઓટીએમ કોલ અને પુટ ઓપ્શનની ખરિદી કરવાની હોય છે. 

લોંગ સ્ટ્રૈંગલમાં લોંગ સ્ટ્રૈડલની તુલનામાં થોડું ઓછું જોખમ હોય છે પરંતુ તેમાં ફાયદો પણ ઓછો થતો હોય છે. 

Option Trading Tips in Gujarati

જો તમે હજુ ઓપ્શન ટ્રેડિંગ કરવાનું શરૂ જ કર્યું હોય, તો શરૂઆતમાં ટ્રેડિંગ કરતાં સમયે આ શેર માર્કેટ માટેની ટિપ્સને ખાસ ધ્યાનમાં રાખવી. 

1. યોગ્ય સ્ટ્રાઈક પ્રાઈસની પસંદગી

લોકોને સસ્તી ચીજ વસ્તુઓ ખરીદવાની ટેવ હોય છે અને તેઓ તેમની આ જ વૃતિ ઓપ્શનમાં ટ્રેડિંગ કરતાં સમયે પણ લાગુ કરતાં હોય છે. એટલે જ ટ્રેડર્સ સામાન્ય રીતે ઓછા પ્રીમિયમ પર ઉપલબ્ધ આઉટ–ઓફ–ધ–મની સ્ટ્રાઈકની ખરીદી કરવા માંગતા હોય છે.

પરંતુ તે સ્ટ્રાઈક પ્રાઈસનું ઈન–ધ–મની બનવાની સંભાવના ઘણી ઓછી હોય છે. 

એટલાં માટે જ એવી સ્ટ્રાઈક પ્રાઈસની પસંદગી કરો, જ્યાં તમને લાગે કે તેની પ્રાઈસ ઊંચી થઈ શકે છે. કારણ કે જો પ્રાઈસ તમારી સ્ટ્રાઈક પ્રાઈસ સુધી પહોંચતી નથી તો થીટા ડિકેના કારણે તમને નુકશાન થવાની શક્યતા વધુ રહે છે. 

2. ઓપ્શન ટ્રેડિંગમાં રિસ્કને મેનેજ (વ્યવસ્થાપન) કરવું

ઓપ્શન ટ્રેડિંગમાં વધુ લાભની સંભાવના સાથે સાથે મહત્તમ જોખમ પણ રહેલું હોય છે. એટલાં માટે એ જરૂરી હોય છે કે તમે તમારા રિસ્કને યોગ્ય રીતે મેનેજ કરો. તમે ઘણી વખત ફિલ્મોમાં જોયું હશે કે અમુક લોકો જંગલમાં કોઈ રિસર્ચ કરવા માટે જાય છે અને તેમનું એરોપ્લેન ક્રેશ (તૂટી પડે છે) થઈ જાય છે, જેમાંથી માત્ર એક વ્યક્તિ જીવતો બચે છે. 

હવે જો તેને આ અજાણ્યા જંગલમાં જીવતું રહેવું હોય તો તેણે તેના અસ્તિત્વને ટકાવી રાખવું પડશે.

બસ એ જ રીતે જો તમે ટ્રેડિંગમાં ટકી રહેવું હોય તો તમારું અસ્તિત્વ ટકાવી રાખવાનું શીખવું પડશે, જે તમે માત્ર રિસ્ક મેનેજમેન્ટ શીખીને જ કરી શકશો. 

ઓપ્શન ટ્રેડિંગ ખૂબ જોખમ ભરેલું હોય શકે છે એટલે જ તમારે ઓપ્શનમાં ખૂબ ધ્યાન રાખીને ટ્રેડ કરવું પડશે.

જોખમને ઓછું કરવાની સૌથી સારી રીત એ છે કે પહેલાં ઓપ્શન ટ્રેડિંગને સારી રીતે સમજી લો કે તે કેવી રીતે કામ કરે છે, જે પછી તમારે રિસ્ક મેનેજમેન્ટની પધ્ધતિઓને શીખવાનું રહેશે. જેથી તમે તમારા જોખમને ઓછામાં ઓછું રાખી શકો અને મહત્તમ ફાયદો મેળવી શકો. 

3. ઓપ્શનમાં સમય મૂલ્યનો વ્યવહાર

ઓપ્શનમાં પ્રીમિયમના બે ઘટકો હોય છે, આંતરિક મૂલ્ય (Intrinsic Value) અને સમય મૂલ્ય (Time Value). ધારો કે, XYZ કંપની 920 રૂપિયા પર ટ્રેડ કરી રહી છે અને 900 કોલ ઓપ્શન 32 રૂપિયા પર ટ્રેડ કરી રહ્યો છે. 

અહીં, 900 કોલ પહેલેથી જ 20 ઈન–ધ–મની છે, જે આંતરિક મૂલ્ય છે. જયારે વધતાં 12 રુપિયા 900 કોલ ઓપ્શનનું સમય મૂલ્ય છે જે સમાપ્તિની નજીક આવતાં જ પૂર્ણ થઈ જાય છે. એટલાં માટે જ વધુ ઈન–ધ–મની ઓપ્શન ખરિદવાથી બચવું જોઈએ, કારણ કે તેમાં ખૂબ જ વધારે જોખમ હોય છે. 

4. ઓપ્શન ગ્રીકને વ્યવસ્થિત રીતે સમજો

જેવી રીતે કોઈ પણ ભાષા શીખવા માટે વર્ણમાલા હોય છે તે જ રીતે ઓપ્શન ટ્રેડર ગ્રીકનો ઉપયોગ આ સંદર્ભ આપવા માટે કરે છે કે બજારમાં ઓપ્શનની કિંમતોમાં કેવી રીતે ફેરફારની અપેક્ષા છે, જે ઓપ્શન ટ્રેડિંગમાં સફળતા માટે મહત્વપૂર્ણ હોય છે. સૌથી સામાન્ય સંદર્ભિત ડેલ્ટા, ગામા અને થીટા છે. 

જો કે આ સરળ ગ્રીક ઓપ્શન મૂલ્ય નિર્ધારણમાં અલગ અલગ પરિબળોની વ્યાખ્યા કરવામાં મદદ કરી શકે છે અને સામૂહિક રૂપથી સંકેત આપી શકે છે કે બજાર કેવી રીતે એક ઓપ્શનની કિંમતમાં ફેરફાર થાય છે જો કે એ વાતની ક્યારેય 100%  ગેરંટી નથી હોતી કે આ પૂર્વધારણા સાચી જ હશે. 

5. ઓપ્શન ટ્રેડિંગ તમારા નાણાકીય લક્ષ્યાંકો (Financial Goals) સાથે શરૂ થાય છે

અનેક સફળ ટ્રેડર્સની જેમ ઓપ્શન ટ્રેડર્સને પોતાના નાણાકીય લક્ષ્યાંકો અને બજારમાં ઈચ્છિત સ્થિતિ (Desired Position)ની સ્પષ્ટ સમજ હોય છે. સામાન્ય રીતે તમે જે રીતે તમે પૈસા વિશે વિચારો છો, એ જ રીતે ઓપ્શન ટ્રેડિંગ કરો છો, એનો સીધો પ્રભાવ પડે છે. 

પોતાના ખાતામાં પૈસા લગાવવા અને ટ્રેડિંગ શરૂ કરતાં પહેલાં તમે જે સૌથી સારી ચીજ કરી શકો છો તે એ છે પોતાના ટ્રેડિંગ લક્ષ્યાંકોને સ્પષ્ટ રીતે વ્યાખ્યાયિત કરવા. 

એટલે તમે ટ્રેડિંગના માધ્યમથી શું ઈચ્છો છો અને કેવી રીતે ટ્રેડર બનવા માંગો છો અને સાથે જ તમે કેવી રીતે પોતાના લક્ષ્યાંકોને પૂરા કરશો એ તમારા મગજમાં સ્પષ્ટ હોવું જોઈએ. 

ઓપ્શન ટ્રેડિંગનો ફાયદો 

કોઈ પણ અન્ય ટ્રેડિંગ સ્ટ્રેટેજીની જેમ ઓપ્શન ટ્રેડિંગના પણ પોતાના લાભ અને ગેરલાભ છે અને ટ્રેડિંગમાં થનારી મોંઘી ભૂલોથી બચવા માટે આ સંભવિત લાભ અને તેના જોખમને સમજવા ખૂબ જરૂરી છે. 

તો સૌથી પહેલા વાત કરીએ તેના લાભની: 

• ઓપ્શન ટ્રેડિંગ ફલેક્સિબિલીટીની સાથે સાથે લિક્વિડિટી પણ પ્રદાન કરી શકે છે.
• અન્ય ટ્રેડિંગ વિકલ્પોની તુલનામાં તમે ઓછી મૂડી સાથે ટ્રેડ કરવામાં સક્ષમ બની શકો છો. 
• ઓપ્શન ટ્રેડિંગ નો ઉપયોગ હેજિંગ કરવા માટે પણ થાય છે, જેનાથી તમે તમારો પોર્ટફોલિયોને માર્કેટમાં આવનારા ઉતાર ચઢાવવાને લીધે આવનારા નુકસાનથી બચી શકો છો. 
• ઓપ્શન ટ્રેડિંગનો ઉપયોગ તમે કોઈ પણ માર્કેટ કન્ડિશનમાં કરી શકો છો, જે અન્ય કોઈમાં શક્ય બનતું નથી.

ઓપ્શન ટ્રેડિંગથી થતાં નુકશાન 

ઓપ્શન ટ્રેડિંગના નુકસાનની વાત કરી તો તે નીચે મુજબ છે: 

• ઓપ્શન ટ્રેડિંગ વ્યક્તિગત સ્ટોક, ઈટીએફ અથવા બોન્ડ ખરીદીવાની તુલનામાં વધુ જોખમ ભરેલું હોઈ શકે છે. 
• કોઈપણ સ્ટોક મૂલ્યના મુવમેન્ટની ભવિષ્યવાણી કરવી મુશ્કેલ બની શકે છે અને જો તમારું અનુમાન ખોટું પડે છે તો ઓપ્શન ટ્રેડિંગથી તમને ગંભીર નુકસાન પહોંચી શકે છે. 
• ઓપ્શન ટ્રેડિંગ માટે સ્ટોક અથવા ઈન્ડેક્સનું વિશ્લેષણ કરવું ઈક્વિટી સ્ટોક કરતા અલગ હોય છે, જેના માટે જરૂરી છે કે તમે ડેરિવેટિવ્સ ટ્રેડિંગની સંપૂર્ણ જાણકારી સાથે જ તેમાં ટ્રેડ કરો.

ઓપ્શન ટ્રેડિંગ કેવી રીતે શીખી શકાય? 

ઓપ્શન ટ્રેડિંગ ઊંચા રિટર્નની સંભાવના સાથે સાથે તમારા પોર્ટફોલિયોમાં વૈવિધ્યતા (Diversification) જોડી શકો છો. પરંતુ એ યાદ રાખવું કે કોઈ પણ પ્રકારના રોકાણમાં જોખમ હોય જ છે. 

શરૂ કરતાં પહેલાં એ નક્કી કરવું કે શું ઓપ્શન ટ્રેડિંગ તમારા માટે યોગ્ય છે, જોખમોને સમજવા એ એક સારો વિચાર છે. એ લાભોને સમજવા મહત્વપૂર્ણ છે જે આ પ્રકારના ટ્રેડિંગ સાથે પણ જોડાઈ શકે છે.

ઓપ્શન ટ્રેડિંગમાં ઢીલ આપીને તમે જલ્દીથી તમારા જ્ઞાનનો વિસ્તાર કરી શકો છો અને તમારી નવશિખ્યાની સ્થિતિને પાછળ છોડીને આગળ વધી શકો છો. 

તો અહીં પ્રશ્ન એ આવે છે કે ટ્રેડિંગ કેવી રીતે શીખીએ તો તેના માટે તમે Stock Pathshala કે option trading classes માં જોડાઈ શકો છો.